KuzayDoğa Derneği vazifelileri, Doğu Anadolu’daki biyolojik çeşitliliği tespit edip korumak maksadıyla Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü müsaadesiyle Sarıkamış ilçesinde 10 yıl evvel başlattığı çalışmalarını sürdürüyor.
Bu çerçevede Eskişehir Hayvanat Bahçesi vazifelilerinin de dayanağıyla dernek üyelerince 6 Temmuz 2021’de ilçedeki sarıçam ormanlarında yakalanan bir Kafkas vaşağına, üzerinde pozisyon gösteren GPS ve data sağlayan GPRS aygıtları olan tasma takıldı.
“Dorlion” ismi verilen 15 kilogram yükünde ve 5 yaşındaki dişi vaşağın tabiattaki hareketleri ve hayat alanı bu uydu vericileri ile takibe alındı.
Bu çalışma sonucu Sarıkamış ve Selim ilçelerinde kullandığı alanlar ve güzergahı kayıt altına alınan Dorlion’un, gece avlanıp gündüz insanlardan uzak ve inançlı alanlarda dinlendiği belirlendi.
Gece avlandığı için “ormanın hayaleti” olarak isimlendirilen vaşağın, son 11 ayda Sarıkamış ve Selim ilçelerinde 446 kilometrekarelik alanı kullanıp 1400 kilometre yol katettiği saptandı.
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, AA muhabirine, Sarıkamış’ın birçok yabani hayvana mesken sahipliği yaptığını söz ederek, “Sarıkamış ormanları Türkiye’de iki alt çeşidi görülen vaşağın bu cinslerinin kesişme noktasında yer alıyor. Bu tiplerden birisi Avrasya vaşağı, oburu ise Kafkas vaşağı.” dedi.
Vaşaklar uydu vericisi takılarak izleniyor
Kuşağı tükenme tehlikesi altında olan vaşağın izini Sarıkamış’ta sürdüklerini lisana getiren Çoban, “Kafkas vaşağı bizim için çok kıymetli zira Türkiye’de görüldüğü tek yer burası. Biz de Kafkas vaşağını araştırmaya yoğunlaştık, vaşaklar üzerinde yaklaşık 10 yıldır çalışma yapıyoruz. 2013’ten beri de vaşakları yakalayarak uydu vericisi takıyoruz. Bu çalışmamız devam ederken Eskişehir Hayvanat Bahçesi vazifelileri ile yaptığımız çalışmada ‘Dorlion’ ismini verdiğimiz Kafkas vaşağını yakaladık.” diye konuştu.
Çoban, “Dorlion”u izleyip değerli bilgiler elde ettiklerini anlatarak, şunları aktardı:
“11 aydır izlediğimiz Dorlion şu ana kadar 446 kilometrekarelik bir alan kullandı. Bir Kafkas vaşağının yaşayabilmesi için dünyanın en büyük havalimanlarından İstanbul Havalimanı’nın 6 katı alana gereksinimi var. Bu tespit, ormanların ve doğal hayat alanlarının vaşaklar için ne kadar değerli olduğunu, müdafaa planları yapılırken bilgilerin ne kadar dikkatli tahlil edilmesi gerektiğini görüyoruz.”
Dorlion, üremek ve yavru yapmak için ormanın en sessiz kısmını seçiyor
Vaşağın ormanlar dışındaki alanları da kullandığını ve bu süreçte 1400 kilometre yol katettiğini aktaran Çoban, dişi olan vaşağın kışın üremek için ormanın en taban ve sessiz yerlerine gidip eş aradığını söyledi.
Çoban, fotokapanlar sayesinde, doğum yapması halinde yavrularıyla görüntülemek istedikleri Dorlion’a takılan ve üzerinde uydu vericisi olan tasmanın da bir mühlet sonra resen düşeceğini kelamlarına ekledi.