Aliağa’ya söküm için gönderilen ve yüksek ölçüde asbest içerdiği belirtilen uçak gemisi São Paulo hakkında Etraf Bakanı Murat Kurum’un “900 ton değil, 9 ton asbest var” tezi São Paulo’nun ikizi Clemenceau’nun sökümü sırasında yaşanan skandalları akla getirdi.
Fransa’nın 1957’de imalini tamamladığı Clemenceau, São Paulo’nun kardeşi. São Paulo, Clemenceau’nun çabucak akabinde tıpkı tonaj, tıpkı büyüklük ve birebir teknik özelliklerle yapılmaya başlandı ve üretimi 1959’da tamamlandı.
Evrensel’den İsmail Gökhan Bayram’ın haberine nazaran, Clemenceau’nun sökümüne karar verilmesinin akabinde Nisan 2003’te İspanyol bir firma tarafından sökülmesinde anlaşıldı. Greenpeace’in Clemenceau’nun Aliağa’daki tesislerde söküleceğini ortaya çıkarmasının akabinde kamuoyunun baskısıyla Dışişleri Bakanlığı, geminin Türkiye karasularına girişinin engelleneceğini belirten bir açıklama yayımladı. Fransa Ekim 2003’te ihaleyi ikinci yüksek teklifi veren Alman şirketine verdi. Lakin sökümün yapılacağı Yunanistan’ın yetkili kurumları gemiyi kabul etmeyi reddetti.
Bunun üzerine hurda gemi Hindistan’a ihraç edilmek istendi. Fransa’daki kitle örgütlerinin ağır uğraşları sayesinde Clemenceau’nun Fransa’dan söküme Hindistan’a gönderilmesi 2005 sonuna dek mümkün olmadı. 31 Aralık 2005’te mahkeme kararı ile geminin Süveyş kanalı üzerinden Hindistan’a gönderilmesinin yolu açıldı. Bütün bu süreçte Fransız hükümeti hem kamuoyunu hem de Mısır ve Hindistan hükümetlerini yanıltarak geminin en fazla 160 ila 200 ton ortasında asbest bulundurduğunu tez etti. Tıpkı tarihlerde Fransız siyasetçi Anne Ferreira, Avrupa Komitesi’ne verdiği soru önergesinde Fransız hükümetinin asbest sökümünün yüzde 90’ının tamamlandığını ve geriye 105 ton asbest kaldığını sav ettiğini lakin bu sayıların da kuşkulu olduğunu söyleyerek Avrupa Birliği’nin sorumluluğunu sorguladı.
Bu palavra Toulon Tersanesi’nde geminin ön sökümünü yapacak şirketin başı Jean Claude Gianino’nun kapalılık mutabakatlarını ahlaki sebeplerle bozarak The Hindu gazetesine açıklamalarda bulunması ile ortaya çıktı: “Mühendislerimizin varsayımlarına nazaran gemide rastgele birinin hayal edebileceğinden çok daha fazla asbest var. Geminin 500 tonun üzerinde asbest barındırdığını kesin olarak söyleyebilirim. Söküm başladığında bu ölçü 1000 tonu bulabilir.”
Clemenceau’nun Hindistan’a yanlışsız yola çıkmasının akabinde, 7 Ocak 2006’da Hindistan Yüksek Mahkemesi, tehlikeli atıkların hudutlar ortası hareketlerini bahis alan Basel Konvansiyonu’nu vurgulayarak geminin Hindistan karasularına girişini yasakladı. 15 Ocak 2006’da gemi Fransız karasularına döndü. Söküm süreci 2009-2010 yılları ortasında İngiltere’de tamamlandı. Söküm öncesi yapılan tahlillere nazaran São Paulo’nun büyük kardeşi Clemenceau’nun barındırdığı asbest ölçüsü 760 ton. (HABER MERKEZİ)