Bekir Ağırdır, Tarhan Erdem’i anlattı: Çırak duygularla yazdım

Bekir Ağırdır’ın yazısı şöyle

Sevgili okur bu yazı çok ferdî çok da duygusal bir yazı Tarhan Erdem’i yazacağım aslında Onunla olan öykümü kısaca sizlerle paylaşmaya çalışacağım

Biliyorum ki kendisi bu yazıyı okusaydı çok kızardı Zira kendinden bahsetmezdi bahsedilmesinden de hoşnut olmazdı 2010 yılında kızı Ayşe ile planlayıp hayatını yaşadıklarını kayda almak istemiştik Aydın abi Aydın Engin ile konuştuk ırmak söyleşiyi o yapacaktı Sohbeti başlattılar Aydın Abi dört defa ofise geldi Fakat dördüncü seferden sonra isyan ederek söyleşiyi bıraktı Tarhan Beyefendi hayatına dair ferdî hiçbir şey anlatmıyordu Aydın Ağabey’in deyişiyle hangi ilkokula gittiği sorusuna bile İnsanlar ne yapsın benim hayatımı okulumu fikirlerim değerli onları konuşalım yanıtı veriyordu

Anlatmazdı sırf kendi ferdî öyküsünü değil 65 yıllık siyasi çabasının içinden bile hiçbir şeyi şahıslar üzerinden anlatmadı Fikir ayrılıklarını siyasi ayrışmaları tansiyonları söyleyenleri üzerinden düşünmez konuşmazdı Ondan birinci öğrendiğim şeylerden birisi bireyler aktörler üzerinden değil sıkıntılar üzerinden düşünmek ve konuşmak gerektiği oldu

Benim hayat ustamdı birinci işverenimdi son işverenim ve ortağım oldu Üniversiteyi bitirmiştim kamu iş imtihanlarını bekliyordum lakin acil olarak da geçinmek için işe gereksinimim vardı Tesadüfen bir arkadaşımla birlikte kamu imtihanlarına hazırlanmak için çalışırken arkadaşıma Tarhan Fazilet ile randevu haberi geldi Ben de yanında olduğum için birlikte gittik Tarhan Beyefendi CHP Üye Yazım Ofisi isminde bir tertip kurmuş ilçe ve vilayet yöneticilerinin üyeleri silemeyecekleri parti içi üyelik ve kongre süreçlerinin bilgisayarla yapılacağı bir süreç ve tertibi yönetiyordu Ülkede şimdi 300 bilgisayarın olduğu vakitlerdi Siyasi tabanda dünyada ikinci kere denenecek bir model tasarlamış CHP’ye ve Bülent Ecevit’e kabul ettirmişti

Bizleri dinledi imtihanlara kadar yanında çalışmamızı istedi Sonraki gün 1979 yılı mayıs ayıydı yanında çalışmaya başlamıştım Üç ay sonra bana kamuda değil özel kesimde çalışacak niteliklerim olduğunu İstanbul’a gitmemi önerdiğini illa Ankara ve kamu diyorsam da çalıştığımız CHP Üye Yazım Ofisinin yöneticisi tayin ettiğini söyledi Odasına bir masa daha koydurttu ve yan yana çalışmaya başladık Ecevit’e götürüp yeni yönetici olarak tanıştırdığında şimdi grup elbisem kravatım yoktu Daima kravatlıydı lakin karşısındakileri hiçbir vakit kılık kıyafetiyle tipiyle hatta kimliğiyle değerlendirmez davranmazdı

12 Eylül darbesine giden günlerde o küçücük odada çok konuşmasına tanıklık ettim Siyasetçiler gazeteciler geldiğinde odadan çıkmamı istemezdi En büyük özelliklerinden birisi neyin nasıl yapılacağını hiçbir vakit ders verir üzere anlatmamasıydı Karşısındaki yanındaki onu izleyerek dinleyerek ne öğrenirse neyi öğrenmeye arzuluysa o kadar hayatına girerdi Son gününe kadar da daima o denli davrandı Güzel gerçek yaptıysanız gözlerinin içi parlayarak bakardı size ancak bir kere bile işe dair bir kusurdan ötürü birisini azarladığına şahit olmadım İşte çalışkanlığı ciddiyeti çok sever çok önemserdi İşteki yanlışları da şahıslar üzerinden değil süreçler üzerinden değerlendirirdi daima

Sadece bilerek yapılan yanılgılara kasıtlı söylenen palavralara çok kızardı Ondan öğrendiğim en kıymetli şeylerden birisi bu oldu Ona nazaran iş hayatında yanlışlar siyasette yanlışlar farklılıklar doğaldı Ancak şuurlu yanlışları kasıtlı palavraları ve bunların kaynağı bireyleri muhatap almamak polemiklere girmemek dedikoduyu ciddiye almamak en doğrusuydu

12 Eylül darbesi sonrası İstanbul’a geldim Yılda bir defa buluşur yemek yer sohbet ederdik Rapor vermeye geldim derdim Doksanlı yıllarla birlikte ülkenin sıkıntıları ağırlaştı Siyasetin hayattan bir kere daha kopmaya başladığı periyotta ülkenin problemlerine tahlil siyasetleri tartışmak geliştirmek için oluşan bir kümeye davet etti 30 kişilik bir küme 92 95 yılları ortasında adeta beraberce doktora yaptık Tarhan Bey’in moderatörlüğünde problemleri öğrenmek tartışmak düşünmek yeni bir siyaset örmek için haftada iki gün on saate yakın çalıştık Bu çalışmalardan Demokratik Cumhuriyet Programı DCP ismini alan bir küme ve siyasetler dizisi oluştu Partileşme dileğini başaramadık dernek olarak 2006 yılına kadar da birebir tartışma ve öğrenme sürecini devam ettirdik Elbette hepimizin öğretmeni hatta başöğretmeni Tarhan Bey’di Siyasi üslubunu tartışma adabını uzlaşmanın ne olduğunu nasıl olması gerektiğini bir sıkıntıyı önyargısız düşünmeyi ezberlerin dışında tahlil yapabilmeyi bir tahlili kaynak partiye şahsa nazaran değil memleketin hayrına olup olmamasına nazaran kıymetlendirmek gereğini ondan öğrendik

Öğrenmeye çalışmak ve dinlemek en büyük özelliklerindendi Bilgisayarı hepimizden yeterli kullandı daima Dinlerdi onun karşısına gelmiş herkesi dinlerdi Fikrini sorana hiç şunu yap demedi fakat o denli sorular sorardı ki sizin kendi yolunuzu sistemini bulurdunuz

Ama siyasete girmek hakkında soran herkese şiddetle girmeleri yolunda kuvvetli telkinde bulundu Tarhan Beyefendi için siyaset kutsal bir şeydi hele yurttaş olmak için siyaset olmazsa olmazdı Siyasette etkin olan olmak isteyen hiç kimseyi siyasi yahut parti tercihiyle değerlendirmedi Kâfi ki siyasette olsunlar diye bakardı Örgütlü siyaseti çok lakin çok önemserdi Öte yandan da örgüt içi demokrasiyi vazgeçilmez ön koşul görürdü Konuşma fırsatı bulduğu her siyasi başkana ve siyaset insanına parti içi demokrasi gereğini anlattı Kendi anlattıklarından öte benim siyasi parti ve siyasetçilerle her görüşmem öncesinde hazırlık yaparken ısrarla parti içi demokrasiyi anlatmamı önerirdi daima

Gerçek bir demokrattı Hayatın her alanında demokratça düşündü davrandı samimiyetle Farklı fikirlere duygusal yansılar vermemeyi öğrendim hayat ustamdan Ve bilhassa de yurttaşların tercihlerine hürmet duymayı öğrendim Bizlere de öğrettiği mottomuz Vatandaşın beyanına prestij edilir üzere kolay sade dört sözlük bir cümleydi İnsan hakları özgürlük demokrasi uğraşının en kararlı en içten neferiydi

2002 yılında özel daldan emekli olmuş sivil toplumda çalışmaya başlamıştım Tarhan Bey’in KONDA’sı seçim süreçlerinde siyasal araştırma yapan seçim dışındaki vakitlerde son on yıldır çekmecede bekleyen pozisyondaydı Tarhan Beyefendi 2005 yılı eylül ayında KONDA’yı ortak olarak tam vakitli çalışır hâle getirmeyi teklif etti Gayrettepe’de bir ofis tuttuk sırf ikimizdik Birinci işverenim birinci oda arkadaşım ve büyüğümle yeniden birebir odada yan yana iki masayla başladık Tarhan Beyefendi 72 ben 49 yaşındaydım hayatımda sanayi şirketlerinde yöneticilik yapmak dışında bir araştırma tecrübem anı defterim kamuoyunda adımı bilen yoktu Lakin Tarhan Beyefendi ismini prestijini paylaşacak kadar bana güvenmişti Bu da bana yeterdi gerisi günde 15 saat çalışmaydı

KONDA’da çok özel günler yaşadık Muvaffakiyetlerin gururunu başarısızlığın mahcubiyetini birlikte yaşadık Tarhan Bey’den yaptığımız işin bilimselliğini ciddiyetini gerekliliğini öğrendik KONDA bu süreçte yavaş yavaş yalnızca seçim araştırmaları yapan bir kurumdan toplumsal ve kültürel araştırmalar yapan bir enstitü haline gerçek evrildi

Hangi partiyle hangi şirketle bağ kuracağımıza hangi projeyle ilgileneceğimize direkt hiç karışmadı Her iş ve alakanın risk ve fırsatlarını düşünmemizi sağlayacak sorular sorar ne yaptığımızdan emin olmamızı sağlayacak tartışmalar yapar ancak hiç evet yahut hayır demezdi Sabahları ofise girdiğinde gözlerindeki pırıltıdan anlardık gerçek yolda olup olmadığımızı gururlandığını KONDA’nın geldiği yerle gururlandığını hissettik daima

Memleketini o kadar severdi ki Hiçbir işe siyasi konumunun tercihinin üzerinden bakmazdı memleketin faydasından bakardı En sert en kötücül ve kasıtlı akınlarla karşılaştığında bile bu tavrını hiç değiştirmedi Rüzgara nazaran kamuoyundaki alkışa nazaran durum almadı Yazdığı söylediği her hususta samimiydi sahiciydi

Tam da bu nedenle herkes tarafından dikkate alınan söylediklerine kulak verilen birisiydi Yanında olmak çok lakin çok özeldi çok öğreticiydi

Kitabımı babama ve hayat ustam Tarhan Bey’e ithaf etmiştim Ne kadar keyifli olduğunu gururlandığını tekrar her zamanki üzere gözlerinden ve sesindeki titremeden anlamıştım Artık ortak dostumuz Prof Mehmet Alkan’dan öğrendim ki bu ithafıma Hayatımda aldığım en hoş iltifat demiş Benim ustamın pusulamın yokluğuna alışabilmek için galiba en kıymetli desteğim gıyabımda söylediği bu kelamı olacak

İki ay evvel şirket Genel Heyeti’ni ve İdare Şurası toplantısını yaptık KONDA için gelecek planlarını dönüşüm sürecini planladık Ülkenin geleceğini yaşanan sıkışmışlıktan bu badireden çıkmak için neler yapabileceğimizi konuştuk Anlat dedi Konuş dedi Herkesin kapısını çalmak uyarmak gerekiyor dedi KONDA ve benim için umutlu memnun ve gururluydu Lakin çok telaşlıydı memleketin geleceği için

Vefatıyla son bir şey daha öğrendim Tarhan Bey’den Kamuoyunda saygınlık ve prestij için medyada toplumsal medyada görünür olmanın spekülatif laflar etmenin değeri yokmuş Saygınlık ve prestij samimiyetinize sahiciliğinize prensipli ve dengeli duruşunuza memleket sevginize ve bu uğurda neler yaptığınıza bağlıymış

Son bir buçuk yılda babamı kayınbabamı Aydın Ağabey’i ve Hayat Ustamı Tarhan Erdem’i kaybettim Hoş beşerler eksildi hayatımdan

43 yıl sonra masalarımız hâlâ yan yana tıpkı odada Bu yazıyı yazdım sildim yazdım sildim Hâlâ tıpkı odada iki masada oturuyoruz Fakat onun masasında hayat ustam yok çiçekler var Art planda çok sevdiği Vivaldi çalıyor Her cümleden sonra dönüp ona bakıyorum Biliyorum özel şeylerden hislerden kelam edilmesinden hoşlanmazdı fakat dedim ya bu ferdî bir yazı oldu Tarhan Beyefendi ne yapayım çırak hisleriyle yazdım Sizi çok özleyeceğim

KAYNAK