İran Meclisi’nin gündemindeki bir yasa tasarısı, kedi ve köpekler dahil evcil hayvan sahibi olmaya sert kısıtlamalar getirilmesini içeriyor.
BBC Türkçe’nin haberine nazaran, başşehir Tahran’da sokakta köpek gezdirmek çoktan “cesaret işi” olmuş durumda. Tahran polisi, kentin parklarında köpek gezdirmenin “suç” olduğunu duyurdu. Bu yasak, “kamu güvenliğini sağlama” önlemi olarak açıklandı.
Buna paralel olarak, aylar süren tartışmaların akabinde, İran Meclisi birebir istikamette bir yasa tasarısını onaylamaya hazırlanıyor. “Hayvanlara karşı kamusal hakların korunması” ismi altında evcil hayvan sahipliğinin büsbütün kısıtlanması gündemde.
Tasarı yasalaşırsa, evcil hayvan sahibi olmak lakin özel bir komitenin vereceği müsaadeyle mümkün olacak. Hayvanların “ithal edilmesi, satılması ve alınması, taşınması ve tutulması” ise en az 800 dolardan başlayan cezalara tabi olacak. Bu kapsamdaki hayvanlar ortasında, kediler, köpekler, kaplumbağalar ve tavşanlar da var.
‘DAYAK CEZASI BİLE ÖNERİLDİ’
İran Veterinerler Birliği Lideri Dr. Payam Mohebi, yasaya açıktan karşı çıkan isimlerden. Mohebi, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Tartışmalar 10 yıl evvel bir küme milletvekilinin tüm köpekleri kısırlaştırıp onları hayvanat bahçelerine vermek ya da çöllere bırakmak istikametinde bir yasa hazırlamalarıyla başladı” diyor. Dr. Mohebi, “Yıllar içinde birkaç defa bunu değiştirdiler, köpek sahiplerine ‘dayak cezası’ bile önerildi. Lakin plan işe yaramadı” diye anlatıyor.
Tahran’dan veteriner Dr. Aşkan Şemirani, “Köpek sahibi olmakla ilgili net bir düzenleme yok. Polisler keyfi olarak ‘Batılılaştırma sembolü’ olarak gördükleri köpekleri gezdirenleri, hatta otomobilinde taşıyanları gözaltına alıyor” dedi. Dr. Şemirani, “Hatta hayvanlar için bir hapishane bile yaptılar. Buradan çok sayıda vahim olay kulağımıza geliyor” diyerek ekledi.
Köpeklerin tutulduğu yerlerde, kâfi besin ve su sağlanmadığı da sav ediliyor. İran’da Batı’dan gelen yaptırımlarla yaşanan ekonomik zorluklar da bu maddede rol oynuyor. Yetkililer, ülkedeki döviz rezervlerini müdafaanın yolu olarak birçok eserde olduğu üzere evcil hayvan mamalarının ithal edilmesini de yasakladı. Bu nedenle, bilhassa de evcil hayvan mamalarının kara borsaya düşmesiyle fiyatlar yükseldi.
DİĞER HAYVANLAR DA VAR
Yeni maddede sırf köpekler değil, kediler de listede yer alıyor. Hatta timsahlardan bile bahsediliyor. İran kedisi, dünyanın en meşhur kedi cinsleri ortasında.
İran, Orta Doğu’da hayvan hakları maddelerini geçiren birinci ülkelerdendi. 1948’de hükümet hayvan hakları için birinci kurumları oluşturdu. Ülkede Pehlevi Hanedanı’nın da kendine ilişkin köpeği vardı. 1979’da İslam İhtilali’nin akabinde İranlıların olduğu üzere köpeklerinin de hayatı değişti.
İslami kesitlerde hayvanlar “günah” olarak görülebiliyordu. Yeni İslami rejimde köpekler tıpkı vakitte “Batılılaştırma” sembolü olarak görüldü. (DIŞ HABERLER)