BDDK tarafından yapılan son düzenleme ile bir konut için kullanılacak konut kredisi 10 milyon lira ile sonlandırıldı. Ayrıyeten tekrar yapılan düzenlemeyle konut fiyatı ile konut kredisi ortasındaki oranları da konutun yer aldığı güç sınıfına ve konutun birinci ya da ikinci el olmasına nazaran tekrar belirlendi. Yapılan son düzenlemeler çerçevesinde Gayri Menkul Uzmanı Rodi Kayım tarafından da kıymetlendirme yapıldı.
“SINIF AZALDIKÇA KULLANACAĞINIZ KONUT KREDİSİNİN ORANI DÜŞÜYOR”
Kayım, “Bundan sonra konut kredisi kullanacaklar için BDDK tarafından sınıflandırma getirildi. Yani A Sınıfı güç kartı ya da B sınıfı güç kartı biçiminde. A sınıfı 0 daire lakin ikinci ellerde de var bu usul yerler. Güç tasarrufu üst seviye ısıtma soğutma sistemlerinin olduğu yerler diyebiliriz. A sınıflarında 2 milyon liraya kadar olan konut kredilerin yüzde 90’ınını 2 milyon ile 5 milyon lira olan arasındakilerin yüzde 70’i, 5 milyon lira 10 milyon lira ortasında ise yüzde 50 olarak konut kredisi olarak kullanıyorsunuz. İkinci el ise 500 bin lira altında yüzde 90’ınını, 500 bin ile 2 milyon ortasında yüzde 70’ini geri kalanda da tekrar yüzde 50’sine kredi alıyorsunuz. Sınıf azaldıkça kullanacağınız konut kredisinin oranı düşüyor” dedi.
Kayım, inşaat maliyetlerine de değinerek, “İstanbul’daki 2’nci el eski konut stoku çok yüksek. Aslında birinci elde bu cins konut sayısı çok az ve maliyetleri çok yüksek. Son 3 yılda pandemi ile birlikte inşaat maliyetlerinde inanılma artışlar oldu. Bunla birlikte kira fiyatları da yükseldi. Lakin faiz oranlarımız 2’nin üstünde hem konut hem faiz oranlarımız yüksek. Bugün bana nazaran alım vakti değil. Fiyatlar çok balon. İnsanların ulaşacağı üzere değil. Bugün 1 milyon konut kredisi çekebilmeniz için neredeyse 45 – 50 bin lira geliriniz olması gerekiyor. Neredeyse imkansız. Ben yatırım yapacaklara eski konut stoklarından almayı tavsiye ediyorum” diye konuştu.
“BÖYLE BİR UYGULAMA ASLINDA YERİNDE”
Yabancı asıllı vatandaşların 400 bin dolar kıymetindeki konut alımlarda vatandaşlık almasıyla ilgili bahse de değinen Kayım, “ 12 Haziran itibariyle konut alarak vatandaşlık elde edebilen yabancılar da sayı 400 bin dolara çıktı. Onun dışında 500 bin dolar yatırırsanız bankaya 3 yıl boyunca, Liraya çevriliyor, o mevduatta korunuyor. 3 yıl sonunda para yatırdığınız o para karşılığında da vatandaşlık alabiliyorsunuz” halinde konuştu.
Daha evvelki devirlerde 10 milyon liradan fazla konut kredisi kullanılabildiğini son düzenlemeyle birlikte ise bunun olmayacağını belirten Kayım, “ Artık 10 milyon lira üzerinde eski yahut yeni olsun mutlaka konut kredisi kullanamıyorsunuz. 10 milyonun geri ödemesi çok yüksek bir sayı. Çok tercih ve tavsiye etmiyoruz. Biz bu düzenlemenin istismar edenler olduğu için çıktığını düşünüyoruz. Bu da şu halde, kredi çeken o parayı alıyor dolara çeviriyor, ya da diğer bir işinde pahalandırıyor. Son vakitlerde krediler ne kadar yüksek desek de her kredi aslında ucuz. Enflasyona bakınca. Bu türlü bir uygulama aslında yerinde. Önümüzdeki günlerde de göreceğiz tabi ki” dedi.
“GELİRİ OLMAYANLARA YA DA MİNİMUM FİYAT ALAN KİRACILAR ‘KİRA DESTEĞİ’ YAPILMASI GEREKTİĞİNİ UMUT EDİYORUM”
Kira artışlarıyla ilgili de son gelen düzenleme hakkında konuşan Kayım, “ Yüzde 25 sonu getirildi. TÜFE biliyorsunuz Mayıs itibariyle yüzde 40 olmuştu. Artık yüzde 25’in üzerinde artırım yapamıyorsunuz lakin bu 1 yıl müddetle. Seneye 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli. Fakat kimi uyanık mesken sahipleri bu mevzuyu istismar ettiler. 2 Temmuz 2022’den başlayacak halde yapıyorlar ki bir daha ki periyot o gün ki TÜFE üzerinden yapıyorlar. Öncesinde tahliye taahhüdü alanlar da var. Bu türlü devam ederse alt gelir kümelerine ya da geliri olmayanlara ya da minimum fiyat alan kiracılar ‘kira desteği’ yapılması gerektiğini umut ediyorum” halinde konuştu.