Ukrayna-Rusya savaşı son devirlerde durulmuş üzere olsa da art planda neredeyse her gün enteresan gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. Bunlardan biri de yakın vakit evvel internet sitelerine düşen kimi ilanlar oldu.
Yasa dışı içeriklerin paylaşıldığı internet sitelerinin yer aldığı Dark Web’de Ukrayna’dan ele geçirilmiş kimi silahların satışa çıktığı argüman edildi. Sitede yer alan ilanlara nazaran 30 bin dolar ödemeniz karşılığında Javelin ATGM anti-tank füzesi sahibi olabilir, NLAW anti-tank füzelerine 15 bin dolara erişebilirsiniz. Kamikaze drone’ların da 7 bin dolardan satışta olduğunu da belirtelim.
Bir internet sitesinde böylesine sofistike silahların satılabiliyor olmasının iki temel dinamiği var. Birincisi internet üzerinden bu tıp satışların mümkün olması. Yani sürecin bilişim boyutu. İkinci boyut ise istihbarat/güvenlik ayağı. Her iki başlığı da alanında uzman isimlerle konuştuk ve Ukrayna’da kaybolup internetten satışa çıktığı sav edilen silahların ne çeşit sonuçları olabileceği sorusuna karşılık aradık.
SOFİSTİKE SİLAH SİSTEMLERİ KARABORSADA
Ersin Çahmutoğlu, siber güvenlik alanında istihbarat ve devlet dayanaklı siber aktiviteler bahislerinde çalışmalar yapan bir isim. Dark Web’de yer alan satış ilanlarına temkinli yaklaşıyor. İsrailli bir şirketin kendi tahlilleri ve soruşturmaları sonucu bu olayın ortaya çıktığı bilgisini paylaşıyor.
Darkweb platformlarının bu hususta kapalı kutu olduğunun altını çiziyor Çahmutoğlu ve “İddialar doğruysa bu silahlar Rus işgali sırasında Ukrayna topraklarında ele geçirilmiş ve örtülü faaliyetlerle yasa dışı biçimde kullanılmak üzere kara borsaya düşmüş. Bilhassa terör örgütlerinin bu işle ilgilendiği konusunda da savlar var” bilgisini paylaşıyor.
BU ÇEŞİT SATIŞLARDA TESLİM NASIL OLUYOR?
Çahmutoğlu’ndan sürece dair birtakım ayrıntılar paylaşmasını istiyoruz… Mesela ödemelerin hangi yollarla yapıldığı, eserlerin nasıl teslim alındığı üzere soruların cevabı merak ediyoruz.
Dark Web’in tabiatı gereği meşru piyasalarda süreçleri olmayan, satışları yapılamayan malları, eserleri satmak için organize kümeler açısından ülkü bir yer olduğunu belirtip, devam ediyor:
“Buradaki satıcı-alıcı alakası çok saklı tutulur. Aslında bu çeşit platformlara girişler de güç olduğu için istihbarat örgütleri ve INTERPOL gibi güçlü kolluk kuvvetleri dışında bu cins yerlere sızabilen neredeyse yoktur. Satıcılar ve alıcılar ise fakat uzun teknik takipler sonucu tespit edilebilir lakin bunun da garantisi yok.
Özel araçlar ve muhakkak referanslara girilen siteler var bu ağda. Kimse birbirini tanımaz birçok vakit. Bu açıdan bu çeşit yerlerde kimliklerin bilinmeyen olması, alışverişlerin ise çoğunlukla elden yapılması kelam konusu. Nadiren de olsa yasal paketlerle yasa dışı materyaller kargolarla iletilebiliyor.
Ukrayna’daki silahlar konusunda da çoğunun başvurduğu üzere ‘elden işlem’ kelam konusu. Satıcı kaide olarak alım ve satım süreçlerinin Ukrayna hudutları içerisinde ve elden yapılacağını belirtiyor. Silahların ödemeleri ise ekseriyetle kripto paralarla yapılıyor. Kimi vakit onlar da satış sırasında elden alınabiliyor.
Söz konusu silahların niteliği epey değerli. Dark Web’de bu çeşit satışlar yıllardır oluyor ve maalesef birden fazla tespit dahi edilemeden alış-verişler tamamlanmış oluyor. Bu durum dünya için bir milletlerarası güvenlik sorunu.”
KONTROLSÜZ YARDIMLAR YENİ BİR TEHLİKEYE İŞARET EDİYOR
Bursa Teknik Üniversitesi Memleketler arası Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı ise sürecin güvenlik/istihbarat boyutunu değerlendiriyor… Ukrayna tarafına yapılan silah yardımlarının denetimsiz bir biçimde ve büyük oranlarda gerçekleşmesini “yeni bir tehlike” cümlesiyle özetliyor.
Ukrayna-Rusya ortasında devam eden çatışmalara çok sayıda milletlerarası savaşçının dahil olduğunu anımsatıyor Doç. Dr. Darıcılı ve “Bazıları macera, kimileri para peşinde. Kimileri ise büsbütün ideolojik nedenlerle çatışmalara dahil oldu. Bu şahısların kelam konusu silahları ele geçirip karaborsa da istenmeyen küme ve örgütlere, misal terör örgütlerine satmayacağının garantisi var mı?” sorusunu yöneltiyor.
OMUZDAN HAVA ARAÇLARINA ATILAN FÜZELERE DİKKAT
Bu noktada omuzdan hava araçlarına karşı kullanılan füze sistemlerinin daha da büyük kıymet ve tehlike arz ettiğinden bahseden Darıcılı, “Bir formda Ukrayna’dan ele geçirilen bu çeşitte bir silah ile sivil yolcu uçaklarının düşürülmesi ihtimalini bir düşünün” dedikten sonra devam ediyor:
“Bu tıp bir hücumun birebir andan birden fazla uçağa karşı kullanılması ihtimalini de buna ekleyin. Yani bu tıp bir aksiyon, tüm dünyaya küçük bir 11 Eylül saldırısı yaşatabilir.
Bu kapsamda ABD’nin Sovyet işgali sırasında Mücahit ögelere verdiği Stinger füze sistemlerini, çatışmaların bitimi sonrasında tekrar karaborsadan para vermek suretiyle topladığı da hatırlanmalı. Çünkü ABD istihbarat kurumları da bu türlü bir ihtimali o vakit için bile epeyce muhtemel görmüş ve bu silahları para da vererek geri toplamıştı.
Sonuç olarak Ukrayna-Rusya Savaşı kapsamında Ukrayna tarafına denetimsiz bir halde yapılan silahların tekrar ABD başta olmak üzere Batılı ülkelere karşı kullanılma ihtimali de her vakit akılda tutulmalı.”