Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, Denizli Büyükşehir Belediyesi Nihat Zeybekci Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Bölgesel İçtihat Forumu’nun açılışında konuştu.
Akarca, “Mahkemelerimiz, yargıçlarımız ve savcılarımızın onurunu zedeleyecek telaffuzlardan herkesin kaçınması gerekir. Adaleti rahat bıraksınlar, her şey tıkır tıkır yürür, sistemi içinde yürür. İtiraz, istinaf ve temyiz sistemi var, kanun yolu var, harikulâde itiraz kanun yolu var, yargılamanın yenilenmesi olayı var, ferdî müracaat yoluyla Anayasa Mahkemesi ve AİHM’e başvurma imkanı var fakat daha baştan itibaren mahkemeleri baskı altına alacak telaffuzlardan bütün toplum kesitlerinin kaçınması gerekir” dedi.
Akarca, insan haklarının, hukukun, türel güvenliğin, barışın, refahın ve özgürlüğün en kıymetli teminatının âlâ işleyen bir yargı sistemi olduğunu söyledi.
‘TEKNOLOJİYLE DOLANDIRICILIK KABAHATLERİNE YENİ BİR BOYUT EKLENDİ’
Yargıtay ceza dairelerinin vergi kabahatlerine ait bozma oranının başka hatalarla ilgili bozma oranlarına nazaran çok daha fazla olduğunu kaydeden Akarca, gelişen teknolojiyle klasik manadaki “belgede sahtecilik” ve “dolandırıcılık” cürümlerine yeni bir boyutun eklendiğine dikkati çekti.
Bu husustaki yeni cürüm sürece tekniklerinin ele alınmasının hukuk sisteminin günün gereksinimlerini karşılamakta yetersiz kalmaması bakımından kritik değer taşıdığını lisana getiren Akarca, “Dolandırıcılık ve evrakta sahtecilik cürümleri, uygulamalı, sık karşılaşılan hatalar ortasında yer almaktadır. Bu kabahatlere ait içtihatların hakikat bir halde bilinmesi ve takip edilmesi, büyük sayılara ulaşan davaların da gerçek bir biçimde sonuçlandırılması manasına gelir” diye konuştu.
‘GEREKÇELİ KARAR YAZIM REHBERİ GELİŞTİRDİK’
Mahkemelerin vereceği gerekçeli kararların kalitesinin halkın yargıya duyduğu inancı daha da arttıracağına işaret eden Akarca, bu mevzuda son bir yılda kapsamlı ve sistematik çalışma yürütüldüğünü, gerekçeli karar yazım rehberinin geliştirildiğini, rehberin gelecek yıldan itibaren uygulamaya gireceğini bildirdi.
‘HERKES İŞİNE GELDİĞİ ÜZERE BİR İÇTİHADA ULAŞIYOR’
“Yapay zeka tabanlı içtihat merkezi” ile ilgili de bilgilendirme yapan Akarca, şöyle konuştu:
“Rehbere uygun biçimde yazılacak gerekçeli kararlar, 2023 yılında faaliyete geçecek olan yapay zeka tabanlı Yargıtay İçtihat Merkezi aracılığıyla yaygınlaştırılacaktır. Bizim Yargıtay olarak 5 yıldır 6 milyonun üzerinde içtihadımız internet üzerinden takip edilebilmektedir lakin bu içtihatların büyük bir kısmı artık yeniliğini yitirmiş, değişikliğe uğramış ve bu nedenle de burada sahiden de o bilgiye net bir halde ulaşmak mümkün olmamaktadır. Herkes, işine geldiği bir formda bir içtihada ulaşıp bunu sunabilmektedir. Emsal mevzularda hem bozma hem onama kararlarına sıklıkla rastlıyoruz. Bu da bizim kendi öz tenkidimiz.”
‘YARGI SÜREÇLERİ DEVAM EDERKEN KARAR ELEŞTİRİLMESİ GERÇEK DEĞİL’
Yargı ve mahkemelerin kararlarına yönelik tenkitlerin insaf ve vicdan ölçüleri içinde bilimsel yollara, üniversal prensiplere ve hukuka uygun yapılması gerektiğini vurgulayan Akarca, yargılama süreci bitmeden getirilen tenkitlere dikkati çekti.
Yargıtay Lideri Akarca, şunları lisana getirdi:
“Yargı süreçleri devam ederken bir mahkemenin verdiği karar ister beraat, ister mahkumiyet, ister tahliye, ister tutukluluk halinin devamı… Her ne halde olursa olsun daha itiraz, istinaf sistemi, temyiz yolu mümkünken başından itibaren bütün yargı mensuplarına yönelik haksız ve ağır hücum niteliğindeki görüşleri yahut tabirleri bizim kabul etmemiz mümkün değildir.
Yargı süreçleri bitmeden, katılaşmadan bir kararın eleştirilmesi hakikaten doğru değil, mahkemelere tavsiye ve telkin niteliğini taşımaktadır ve bundan sonraki süreç de zehirlenmektedir. Sonuçta hakim ve cumhuriyet savcılarımız da insandır. Onlar da kamuoyunda oluşan havadan etkilenebilirler. O vakit adaletin gerçekleşmesi ve tecelli etmesi sahiden ziyan görebilir.”
Kararlar eleştirilirken yargı mensuplarına atak ve haksızlık yapılmaması gerektiğini belirten Akarca, basın mensupları, siyasi güç odakları, toplumsal medya kullanıcıları ve kamuoyu oluşturan bölümlerin buna çok dikkat etmeleri gerektiğinin altını çizdi.
Anayasa’ya nazaran mahkemelere tavsiye, telkin ve baskı yapılamayacağını, görüş ve teklifte bulunulamayacağını hatırlatan Akarca, “Anayasa’nın bu açık kararı dururken buna karşıt biçimde telaffuz geliştiren, yerleştiren insanları bir kere daha anayasal çizgiye, hukuka uygun davranmaya davet ediyorum” dedi.
‘AVUKATLAR BASIN AÇIKLAMALARINDA DİKKATLİ OLMALI’
Konuşmasında avukatlara da seslenen Akarca, mahkeme kararlarıyla ilgili basın mensuplarına yapacakları açıklamalarda dikkatli olmaları gerektiğini söz etti. (HABER MERKEZİ)