Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Habertürk TV’de Kübra Par’ın Açık ve Net programında gazeteciler Aslı Aydıntaşbaş urfa escort ve Gürkan Varlıklı ile birlikte başta dış siyaset olmak üzere gündemdeki soruları yanıtladı
SUUDİ ARABİSTAN İLE NORMALLEŞME
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın’ın açıklamalarından satır başları
İki seviyede cevaplamak isterim Bir teknik olarak uşak escort Kaşıkçı davası ikincisi genel çerçeve Memleketler arası münasebetlerde daralmalar ve genişlemeler olur Bizim Mısır Ermenistan Suudi Arabistan’la olağanlaşma devrinden geçiyoruz Milletlerarası bağlarda ezeli ve ebedi düşmanlık hasımlık olmaz Barış yaparsınız van escort yolunuza devam edersiniz Suudi Arabistan’la Kaşıkçı cinayetine kadar çok önemli meselelerimiz yoktu Bir iki yerde görüş ayrılıklarımız vardı Kaşıkçı cinayeti büyük bir travma yarattı Ülkemizde bu formda yapılmış olması Türkiye o periyotta üzerine düşeni fazlası ile yaptığını düşünüyorum Duyurulması ve dünyada gündem olması Daha sonra hukuksal bir süreç başladı Bu hadiseden ötürü Suudi Arabistan’la bağlantılarımız önemli yara aldı Türkiye Cumhuriyeti topraklarında bu türlü bir cinayete kurban gitmesi es geçilecek üzeri örtülecek bir şey değildi Trump açıktan çıkıp ‘Bu mevzu bizim için bir sorun değildir’ mealinde konuştu Avrupa’da misal çıkışlar oldu Bir vakit sonra geriye çekildiler Türel süreçle ilgili birkaç kademeli süreç yaşandı İsimli süreçlerde ilgili makamların birbiriyle konuşması gerekiyordu Sonuçta bir diğer ülkenin vatandaşıyla ilgili bir iddianame ortaya koyuyorsunuz Burada bir sürü türel olarak teknik var 6706 sayılı Milletlerarası İsimli İşbirliği Kanunu işletildi Bizim bir vatandaşımız falanca ülkede uyuşturucu hatasından idama mahkum ediliyor mesela Bununla ilgili teşebbüste bulunuyoruz ‘Mümkünse imkan olmasın gelsin Türkiye’de cezasını çeksin’ üzere Bazen hukukun verdiği kimi kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız Siyaseten ve vicdanen kâfi bulmayabilirsiniz
KILIÇDAROĞLU’NA REAKSİYON BU SAKİL BİR İFADE
Bir öbür ülkenin vatandaşlarının yargılanması kelam konusu burada O bireylerle ilgili Suudi Arabistan’da bir türel süreç oldu Dediğim üzere bizim vicdanımızı rahatlatmayabilir Türel açıdan baktığımızda 6076 uygulandı Öbür ülkeler de öteki türlü teşebbüsler de yapabilirdi Bir iki yerde ferdî davalar açıldı ABD’de öbür yerlerde Bizim bu davalara dahlimiz kelam konusu olmaz Ailesinin bir dava süreci olmadı Cemal Kaşıkçı’nın Katılalım katılmayalım bir türel süreç işletildi Bir öbür ülkenin vatandaşların yargılanması kelam konusuydu Bununla ilgili isimli süreç yapıldı orada 16 bireyle ilgili mahkeme yapıldı ve cezalar verildi Hasebiyle türel olarak baktığımızda bu tarafı ihmal etmek lazım Siyasi olarak bu problem asla kabul edilebilir bir şey değil Türkiye sert reaksiyon verdi üzerine düşeni yaptı Kemal Bey’in ‘üç beş kuruş yapıldı’ tabiri hakikaten sakil tabir Son analizde Suudi Arabistan bölgenin değerli aktöre Bu olaya kadar bizim aşikâr bahislerde görüş ihtilaflarımız olsa bile bu türlü bir çatışma devrine girmedik Vakit zaman görüş ayrılıkları elbette olabilir ancak ülkemizin çıkarlarını da düşünmek zorundayız Türkiye’nin pozisyonu bölge ile bağlantıları Suudi Arabistan ilgilerini büyük fotoğrafı görmek zorundayız Husumetle yönetemezsiniz dış siyasete
Onlar diyorlar ki ‘biz türel süreç işlettik mahkemeye çıkarttık şu cezalara çarptırdık’ Bir diğer ülke Türkiye’deki bir küme Türk vatandaşı için bu türlü bir mahkeme kursa yargılamaya kalksa Türkiye Cumhuriyeti haklı haksız o vatandaşlarını mahkeme vermez ‘Beğen beğenme ben burada yargıladım’ der ABD İngiltere hangi vatandaşını diğer ülkede yargılanmasına müsaade eder Çok istisnalar dışında İnanılmaz savaş kabahatleri vs vardır Hasebiyle burada bu türlü bir şey oldu Keşke bu olay hiç yaşanmasaydı Yalnızca bizim topraklarımızda değil rastgele yerde yaşanmasaydı Son analizde biz de bu davanın mağduru olduk
TÜRKİYE HİÇBİR VAKİT YALNIZ OLMADI
Değerli yalnızlık sözü o periyot çok yanlış anlaşıldı Tahminen benim yanılgım daha farklı net söz etmeliydim Bedelli kısmı pahalı yalnızlık ismi tek başınalığı söz eden bir şeydi Onu Türkiye yalnızlaştı diye çekenler oldu Türkiye hiçbir vakit yalnız olmadı Türkiye’nin Afrika Uzakdoğu Latin Amerika’da Türkiye’nin siyasetleri duruşu her vakit takdir topladı Cumhurbaşkanımızın çizdiği adil vicdanlı merhametli başkan profili bugün tam buna oturduğu için dünyanın neresine giderseniz gidin rastgele bir Türk vatandaşı oralara gittiğinde Türkiye Cumhuriyeti’ne ilişkin şahıs kurum marka prestij görüyorsa bu duruşun perspektifin derinliğin tezahürüdür yansımasıdır Türkiye bundan bir şey kaybetmedi İsrail’le olağanlaşma süreci başladı Türkiye Filistin davasından vaz mı geçiyor Değil doğal ki Dış siyasette sıfır toplamlı oyunlar olmaz Son analizde biz sıfır toplamlı bir oyun olmaktan fazla 360 derece perspektifinden dış siyasete bakabilmenin mümkün olduğunu söyledik Biz Filistin’in işgaline baştan beri karşıyız karşı olduğumuzu söylüyoruz İsrail’de saatlerce ben konuştum ‘Pozisyonumuz bu ne Kudüs’ü işgal etmenizi tanıyoruz ne Filistin halkına yaptıklarınızı tanıyoruz’ dedim Ramallah’ta sayın Mahmud Abbas’ı ziyaret ettiğimde Orası merhum Arafat’ın fiili hapishane yaşadığı yerdir Merhum Arafat’ın oturduğu odada sayın Abbas’la görüştük Abbas ‘sizin İsrail ile ilgileri düzeltmeniz bizim faydamıza’ dedi Ermenistan’la neden 1992’de kapıları kapattık Karabağ’ın işgalinden ötürü Artık kaideler değişti Azerbaycan Türkiye bir ortaya geldi Karabağ özgürlüğüne kavuştu Ermenistan’la olağanlaşma sürecini başlattık Azerbaycan ve Türkiye’nin güç birliği ile sorun ortadan kalktı Şu anda Ermenistan’la süratli bir olağanlaşma süreci yaşıyoruz Meseleleri çözerek ilerlemek zorundasınız 3 yıl boyunca Suudi Arabistan’la ilgi kurmadık İsrail’le ne vakit Filistin halkına atak olsa sesimizi yükselttik büyükelçimizi çektik Hepsindeki temel unsur hakkı hukuku gözetmek Ülkemizin çıkarlarını pozisyonunu düşünmek zorundayız Türkiye’nin güçlü olması mazlum halkların davalarında olmazsa olmaz kuraldır Türkiye’nin siyasi ekonomik jeopolitik olarak sıkıştırıldığı zayıflaştırıldığı devirde Türkiye’nin buralara olumlu tesir etme bahtınız nedir Somali’ye gittiğimizde dünyanın Somali diye bir sorunu yoktu Oraya giderken risk aldık Orada devam eden savaşın ortasında terörle çabanın bir ülkeyi bitirdiği memleketler arası konjonktürün Somali’yi teröre mahkum ettiği bir devirde biz tırnak içinde hiç üzerimize görev olmayan formda Somali’ye çıkarma yaptık Bakın Somali nerelere geldi Filistinli bunu söylüyor İsrail ile normalleşmenizi en çok biz istiyoruz diye Biz Kudüs’te Gazze’de Ramallah’ta olmadığımızda o insanların hakkını kim savunacak
SORUNLU İLGİLERİ YÖNETMEK DURUMUNDAYIZ
Afganistan’da Taliban’ı tanımadık fakat angaje ettik Taliban’la en fazla tartışan bireylerden biri benim Başınızdaki dar İslam anlayışını gelip topluma empoze etmeleri kız çocuklarının okula gönderilmemelerine kadar Büsbütün terk ettiğinizde ne olacak Biz stratejik geri çekilelim buralarla hiç ilgilenmeyelim O vakit denilecek ki ‘siz buradaki mazlum halkları neden savunmuyorsunuz’ AB ile ilgilerimizde problemli olduğumuz bir sürü mevzu var Yönetmek durumundayız Almanya’da nazi cinayetleri oluyor Yeri geliyor en yüksek volümle reaksiyonumuzu lisana getiriyoruz Sayın Cumhurbaşkanı Avrupa’da çıkıyor onlara meydan okuyor ‘hani sizin değerleriniz’ diye Bunları kapalı kapılar gerisinde nasıl söylüyorsa meydanlarda da tıpkı halde söylüyor Alaka kurmamız yapılanları olumlamak manasına mı geliyor O da değil
GIDADA TÜRKİYE KİLİT HALE GELİYOR
Ekonomik şeylere endekslerseniz kategori kusuru yaparsınız Bizim ABD Batı’daki ülkelerle güzel ilgilerimiz var Bu otomatikman ekonomik yeterli alakalar manasına geliyor mu Bu bir eko sistem Rusya ile bir istikrar siyaseti izliyoruz Otomatikman Rus sermayesi Türkiye’ye geliyor manasına geliyor mu Rusya ile güç bağlantımız var Güçte dışa bağımlı olduğumuz için İran’la olduğu üzere Rusya ile münasebetler geliştiriyoruz Rusya’ya Ukrayna savaşından sonra yaptırım uygulamıyoruz Elbette ülkemizin çıkarlarını korumak zorundayız Burada Rusya tarafının da güvenebileceği bir aktörün devrede olması lazım Herkes köprüleri atarsa Rusya ile eninde sonunda kim konuşacak Bizim ekonomik ilgilerimiz o denli bir mahiyette ki yaptırım uygulamak Rusya’dan çok Türkiye’nin iktisadına ziyan verir Biz net hal aldık Şu anda Batılılar da bunu kabullendiler Jeopolitik münasebetlerle Türkiye’nin konumuna dair bir şey söylemiyorlar Ukrayna’nın tahıl sevkiyatını yürüttüğümüz bir süreç var Besinde Türkiye kilit hale geliyor Avrupalı dostlarımız arıyorlar ‘Bu toplantı ne vakit olacak sevkiyat başlayacak mı’ diye Bir kısmı ‘Bu sürecin içinde biz de olalım’ demek için arıyorlar
BİR GEMİ UKRAYNA’DAN ÇIKTI
Bir gemi Mairapol’dan çıktı Ukrayna’dan limanından çıktı Şu anda yolda Birkaç gün içinde Zonguldak’a ulaşması planlanıyor Bizim askeri heyetimiz Moskova’daydı O görüşmelerden bu sonuç çıktı İki tarafın da mutabık kalması halinde İstanbul’da Türkiye Ukrayna Rusya BM toplantısı yapacağız O toplantıda bu sevkiyatın moderesi konuşulacak Bir iş planı üzerinde çalışılıyor şu anda O bölge savaş başlayınca Ukraynalılar tarafından mayınlandı Odessa limanı Haklı olarak Rusya işgal eder diye temizlemek istemiyorlar Bunun yerine bir inançlı koridor üç tane inançlı koridor önerdiler Koordinatları aşikâr gemiler girip çıkabilir tahıl sevkiyatını başlatabiliriz dediler Şu anda Rusya ve Ukrayna tarafı ile müzakerelerimiz sürüyor En kısa vakitte bu toplantıyı yapmak istiyoruz
Rusya kendi tahıl eserlerini de çıkartmak istiyor Benim gemilerim milletlerarası sulara çıktığında rastgele sıkıntıyla karşılaşmasın diyor Milletlerarası sigortası sigortalamadığı için gemiler çıkamıyor Prensipte Cumhurbaşkanımız sayın Putin’e açtı ‘Çıkarsınlar mahzur olmayız ancak biz de eserleri çıkarmalıyız’ dedi Bu ülkelerin temsilcileri ve BM ve bizim olacağımız yapıda görüşülecek Bu Ukrayna savaşının alt başlıklarından bir tanesi Şu anda herkes sevkiyatın başlamasını istiyor Farklı sayılar söylem ediliyor Şu anda toplamda Rusya ve Ukrayna’nın 40 milyon tona yakın tahıl olduğu sav ediliyor Bu natürel önemli sayı Bu dünyada yüzde 30 35’lik sayıya tekabül ediyor O koridorun belirlenmesi gemilerin sevkiyata başlaması 3 4 haftalık bir süreç
TÜRKİYE STRATEJİK POZİSYON ELDE EDECEK
Toplam 22 23 gemi var fakat hepsi bizim değil Bize gelecek olan gemiler var Bize yararı şu olacak kendi tahıl ihtiyacımızla ilgili rahatlama getirecek Bu sevkiyat Türkiye üzerinden yapıldığı için Türkiye stratejik pozisyon elde edecek O gemiler Boğaz’dan geçecek Biz nasıl Ukrayna ve Rusya tarafları ortasında birinci kapsamlı masayı İstanbul’da kurduysak tahıl sevkiyatı konusunda birinci kere iki ülkeyi bir ortaya getireceğiz Biz Rusya’nın işgalini söylüyoruz açık ve net Savaş uzadıkça çok daha maliyetler üretecek İki tarafı bir ortaya getirmek için çaba sarf eden öbür bir ülke de yok açıkçası Savaş ortamında bile muhakkak hususlarda işbirliği yapılabileceğine bir örnek teşkil edecek
Biz ateşkesin ötesinde bir barış müzakere sürecinin önemli manada başlaması için uğraşıyoruz Şu anda maalesef objektif koşullar buna müsait değil İki taraf da şu anda masaya oturma konusunda bir zihni açıklığa ve siyasi iradeye sahip değil Çeşitli sebepleri var Ukrayna ‘ülkemin üçte biri işgal altında iken masaya oturmayı hakikat bulmuyorum’ diyor Rusya da ‘Oradaki konumumu tahkim ediyorum masaya oturduğumda çok daha güçlü formda oturacağım’ diyor Ne vakit başlayacağını bilmiyorum Kehanette bulunmak istemem Askeri çatışmalar ne kadar devam eder kestirmek sıkıntı Savaş uzadıkça maliyet çok daha artacak Daha sonra ateşkes barış kalıcı barış adımları çok daha sıkıntı hale gelecek Bu cins büyük ihtilaflarda her şeyi kuşatan ihtiva eden tek bir barış muahedesi kurmak yapmak uygulamak kolay bir şey değil Bunun yerine bazen kesimli bir kurgulamanız daha manalı hale gelir Burada dondurma durumu burada müzakere yapalım burada tahıl sevkiyatı üzere