Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Habertürk TV yayınına katılarak gündeme dair soruları yanıtladı.
İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda katledilmesine ait yargılamanın Suudi Arabistan’a dönemine ait değerlendirmeler de yapan Kalın’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
BARIŞ YAPARSINIZ YOLUNUZA DEVAM EDERSİNİZ: Milletlerarası münasebetlerde daralmalar ve genişlemeler olur. Bizim Mısır, Ermenistan, Suudi Arabistan’la olağanlaşma devrinden geçiyoruz. Milletlerarası bağlarda ezeli ve ebedi düşmanlık hasımlık olmaz. Barış yaparsınız yolunuza devam edersiniz. Suudi Arabistan’la Kaşıkçı cinayetine kadar çok önemli meselelerimiz yoktu. Kaşıkçı cinayeti büyük bir travma yarattı. Türkiye o devirde üzerine düşeni fazlası ile yaptığını düşünüyorum. Duyurulması ve dünyada gündem olması.
SİYASETEN VE VİCDANEN KÂFİ BULMAYABİLİRSİNİZ: Daha sonra hukuksal bir süreç başladı. Bu hadiseden ötürü Suudi Arabistan’la bağlantılarımız önemli yara aldı. Türkiye Cumhuriyeti topraklarında bu türlü bir cinayete kurban gitmesi es geçilecek, üzeri örtülecek bir şey değildi. Trump açıktan çıkıp ‘Bu mevzu bizim için bir sorun değildir’ mealinde konuştu. Avrupa’da misal çıkışlar oldu. Bir vakit sonra geriye çekildiler. Türel süreçle ilgili birkaç basamaklı süreç yaşandı. İsimli süreçlerde ilgili makamların birbiriyle konuşması gerekiyordu. Burada bir sürü hukuksal olarak teknik ayrıntılar var. 6706 sayılı Memleketler arası İsimli İşbirliği Kanunu işletildi. Bizim bir vatandaşımız falanca ülkede uyuşturucu kabahatinden idama mahkum ediliyor mesela. Bununla ilgili teşebbüste bulunuyoruz. ‘Mümkünse imkan olmasın, gelsin Türkiye’de cezasını çeksin’ üzere. Bazen hukukun verdiği birtakım kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir. Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız. Siyaseten ve vicdanen kâfi bulmayabilirsiniz.
ÜLKEMİZİN ÇIKARLARINI DÜŞÜNMEK ZORUNDAYIZ: Türkiye sert reaksiyon verdi, üzerine düşeni yaptı. Kemal Bey’in ‘üç beş kuruş yapıldı’ sözü sahiden sakil tabir. Son analizde Suudi Arabistan bölgenin kıymetli aktörü. Bu olaya kadar bizim belirli hususlarda görüş ihtilaflarımız olsa bile, bu türlü bir çatışma devrine girmedik. Vakit zaman görüş ayrılıkları elbette olabilir ancak ülkemizin çıkarlarını da düşünmek zorundayız. Türkiye’nin pozisyonu, bölge ile münasebetleri, Suudi Arabistan ilgilerini büyük fotoğrafı görmek zorundayız. Husumetle yönetemezsiniz dış siyasete.
‘DEĞERLİ YALNIZLIK’: Bedelli yalnızlık tabiri o periyot çok yanlış anlaşıldı. Tahminen benim yanlışım; daha farklı, net söz etmeliydim. Bedelli kısmı kıymetli, yalnızlık ismi tek başınalığı söz eden bir şeydi. Onu Türkiye yalnızlaştı diye çekenler oldu. Türkiye hiçbir vakit yalnız olmadı. Türkiye’nin Afrika, Uzakdoğu, Latin Amerika’da Türkiye’nin siyasetleri, duruşu her vakit takdir topladı.
İsrail’le olağanlaşma süreci başladı Türkiye Filistin davasından vaz mı geçiyor? Değil natürel ki. Dış siyasette sıfır toplamlı oyunlar olmaz. Son analizde biz sıfır toplamlı bir oyun olmaktan fazla, 360 derece perspektifinden dış siyasete bakabilmenin mümkün olduğunu söyledik. Biz Filistin’in işgaline baştan beri karşıyız, karşı olduğumuzu söylüyoruz.
O İNSANLARIN HAKKINI KİM SAVUNACAK: Şu anda Ermenistan’la süratli bir olağanlaşma süreci yaşıyoruz. Meseleleri çözerek ilerlemek zorundasınız. 3 yıl boyunca Suudi Arabistan’la bağlantı kurmadık. İsrail’le, ne vakit Filistin halkına taarruz olsa sesimizi yükselttik, büyükelçimizi çektik. Hepsindeki temel prensip hakkı, hukuku gözetmek. Ülkemizin çıkarlarını, pozisyonunu düşünmek zorundayız. Türkiye’nin güçlü olması mazlum halkların davalarında olmazsa olmaz kaidedir. Türkiye’nin siyasi, ekonomik, jeopolitik olarak sıkıştırıldığı, zayıflaştırıldığı periyotta Türkiye’nin buralara olumlu tesir etme bahtı nedir?
Filistinli bunu söylüyor; İsrail ile normalleşmenizi en çok biz istiyoruz diye. Biz Kudüs’te, Gazze’de, Ramallah’ta olmadığımızda o insanların hakkını kim savunacak? (HABER MERKEZİ)